གལ་ཏེ་མེད་པ་འགའ་ཡང་ནི།།
སྐྱེ་མིན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་ན།།
གསལ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་ནི།།
ཁྱོད་མི་འདོད་ཀྱང་གནས་པ་ཉིད།།

若計因時所無法，果悉不生本無故。
顯明本無今始生，雖非汝許性安住。

གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལ་འབྲས་གནས་ན།།
ཟན་ཟ་མི་གཙང་ཟ་བར་འགྱུར།།
རས་ཀྱི་རིན་གྱིས་རས་བལ་གྱི།།
ས་བོན་ཉོས་ལ་བགོ་བར་གྱིས།།

若於因位果不住，飲食應成食不淨。
亦復當以棉衣價，棉花種子覆其身。

འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པས་མ་མཐོང་ན།།
དེ་ཉིད་ཤེས་ཀྱིས་བཞག་དེ་ཉིད།།
ཤེས་དེ་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་ནི།།
ཡོད་པ་ཅི་སྟེ་མཐོང་མ་ཡིན།།

若世愚夫不達此，汝師見因果同時。
彼所安立汝亦知，云何世人不見此？

འཇིག་རྟེན་ཚད་མ་ཉིད་མིན་ན།།
གསལ་བ་མཐོང་བའང་བདེན་མ་ཡིན།།
གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཚད་མིན་ན།།
དེས་གཞལ་བརྫུན་པར་མི་འགྱུར་རམ།།

若世所見非正量，世見顯現亦非實。
若彼量非勝義量，彼所量豈非虛妄？

དེ་ཉིད་དུ་ན་སྟོང་པ་ཉིད།།
སྒོམ་པ་དེ་ཕྱིར་མི་འཐད་འགྱུར།།
བརྟགས་པའི་དངོས་ལ་མ་རེག་པར།།
དེ་ཡི་དངོས་མེད་འཛིན་མ་ཡིན།།

以是為因汝所修，空性亦妄量妄故。
於彼實相不能觸，空法無實非所取。

དེ་ཕྱིར་བརྫུན་པའི་དངོས་གང་ཡིན།།
དེ་ཡི་དངོས་མེད་གསལ་བར་བརྫུན།།
དེས་ན་རྨི་ལམ་བུ་ཤི་ལ།།
དེ་མེད་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་ནི།།

是故任何虛妄法，顯彼非實亦虛妄。
如於夢中見子死，了知夢中無有子。

དེ་ཡོད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡི།།
གེགས་ཡིན་དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཡིན།།

彼能遮蔽有子想，能遮亦是虛妄性。

…………(中略)…………

ཇི་ལྟར་གསལ་བ་སྔར་མེད་པ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཞན་ཡང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གནོད་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གནས་པར་ལྟ་ན། ཟན་ཟ་བའི་ཚེ་མི་གཙང་བ་ཟ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། རས་ཀྱི་རིན་གྱིས་རས་བལ་གྱི། ས་བོན་ཉོས་ལ་དེ་ཉིད་ལུས་ལ་བགོ་བར་གྱིས་ཤིག །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པ་སྟེ་མི་ཤེས་པས་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གནས་པ་མ་མཐོང་ངོ་སྙམ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་ཤིང་མ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་རྨོངས་པར་བཞག་པ་དེ་ཉིད་རང་ལའང་གནས་པ་ཉིད་དེ་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གནས་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །

先前無有顯明產生，同樣其它物彼時亦不存在少許相違。於此另有損害，倘若在因位時果已存在，那麼吃食物就成了吃不淨糞，以買布的錢來購買棉花的種子來穿。若謂：“世間人由於愚昧，故在因位時不見果。”，了知真相且不愚昧者安立彼理，世間人以愚昧故，不能見到因位中有果。

འགྱུར་ལ་ལར། དེ་ཉིད་ཤེས་ལའང་དེ་གནས་ཉིད། །ཅེས་སྣང་སྟེ་དོན་ལ་གྲངས་ཅན་པ་དག་ཀྱང་ཟན་ཟ་བ་དང༌། རས་བལ་ཉིད་ཉོ་བ་ལ་འཇུག་གི གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ནི། ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གནས་པ་དེ་ཅི་སྟེ་མཐོང་བ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་མིན་པས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་མཐོང་བའང་བདེན་པ་མ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པ་སྟེ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །

“了知彼理且認為真實”，則數論派應食不淨，買棉花來穿。世間者亦有了知因和果之識，為何不見因時有果呢？若謂：“世人所見非量，故未可見。”，那麼，以世人之識所見聲等顯明，亦應非真實，因世人之見非量故。是故，不能安立物之空性，因我等之所欲即一切詞義者之量非正量故。

དེ་ལ་རྒོལ་བས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་མིན་ན། ཚད་མ་དེས་གཞལ་བ་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པར་མི་འགྱུར་རམ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་དོན་དམ་དུ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད། སྒོམ་པ་ཡང་ཚད་མས་ངེས་པ་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་བསྟན་པ་བརྟགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་མ་རེག་པར། དེ་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པའང་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཡི་ཕྱིར་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པས་བརྫུན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ། དེ་ཡི་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཡང་གསལ་བར་ཏེ་ངེས་པར་བརྫུན་པ་ཡིན་ནོ། །

諍辯者說：“倘若量非正量，由彼量所量之一切不是成為虛假嗎？若空性為勝義，以量修行一切法無有自性之空性定為虛假，故不應理。”，回答說：“以分別心未觸及法之物，無實亦不執取，故不成立諦實，任何虛假之物不存在，無實亦顯然是虛假。”

དེས་ན་གཉིད་ཀྱིས་ནོན་པའི་རྨི་ལམ་ན་བུ་སྐྱེས་ཏེ་ཤི་བ་རྨིས་པ་ལ། བུ་དེ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་ནི། ཐོག་མར་བུ་དེ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ཡི། གེགས་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་བུ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་རྟོགས་པས་བརྟག་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །

是故於夢中夢見兒子死去，認為“無子”的分別心雖是認為“有子”分別心的障礙，然彼亦是虛假，夢中之子不生且不滅故。如是應觀察了知一切法的生滅。

བཞི་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི།

（丑）四：由因攝義

དེ་བས་དེ་ལྟར་རྣམ་དཔྱད་པས།།
འགའ་ཡང་རྒྱུ་མེད་ཡོད་མ་ཡིན།།
སོ་སོ་བ་འམ་འདུས་པ་ཡི།།
རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན།།

是故以理作觀察，絕無無因而有者。
若別別住若總集，諸緣悉非彼依處。

གཞན་ནས་འོངས་པའང་མ་ཡིན་ལ།།
གནས་པ་མ་ཡིན་འགྲོ་མ་ཡིན།།

彼既不從餘處來，於此不住不他往。

དེ་བས་ན་བརྗོད་མ་ཐག་པར་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པས། དངོས་པོ་འགའ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དང་དུས་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྒྱུ་སོ་སོ་རེ་རེ་བའམ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཡི། རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཏེ་འདས་པའི་ས་ནས་འོངས་པའང་མ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་དེ་ཉིད་མ་འོངས་པའི་སར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །

是故，如前所說，如是觀察，任何實法並非以無因、神我、時間等而存在，亦非安住於個別的因緣或集聚的眾緣中，亦非從他處重新而來，亦非住於現在趨向未來地。

摘錄自：གཞན་ཕན་སྣང་བ། 賢遍囊瓦 - བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།《入菩薩行論》第九品智慧（初稿待潤）

7，
人生的最高境界：思危，思退，思变！

《道德经·第五十八章》中讲：“祸兮,福之所倚;福兮,祸之所伏”。

老子在道德经中告诉我们：福与祸相互依存，灾祸中蕴含着福运，而福运中也潜藏着灾祸。

人生起伏，福祸相依。享受人生顺境时，也要懂得未雨绸缪，别等到灾祸来临手足无措。

无论处于人生哪个阶段，都要懂得“做人三思”：思危，思退，思变。此为人生最高境界。

思危，有备才无患

《道德经·第三十章》中讲：“物壮则老，是谓不道，不道早已”。

事物过于强大便会走向衰败，这不符合道的原则，不符合道的原则，就会很快消亡。

人生在世，时刻懂得居安思危，对危机保持一颗敬畏的心，才能在遇到麻烦时保全自身，避祸得福。

在一座小镇上，李达与张康二人各自开了一间布行。

二人的布行都有个硕大的后院，他们都会将染好的布匹在后院进行晾晒。

一日，李达在后院看着满院子的布匹，心想：“这要是碰倒雨天，我这满院的布匹岂不都泡汤了？”

于是便让店里的伙计关门一天，所有人开始编织雨棚，以备不时之需。

张康看到李达的布行大门紧闭，便向伙计询问：“你家布行今日为何不开门做生意？”

伙计回答：“东家怕突降暴雨，将布匹损坏，就让所有伙计开始编织雨棚。”

张康听后大笑道：“简直是杞人忧天，有这闲工夫，还不如多染些布匹赚银子呢！”

张康心想：趁李达的布行关门，我正好可以多买些布，多赚些银子。

便让布行的伙计大力生产布匹。

怎料，数日后的一个中午，原本万里无云的天气，忽然骤变，硕大的雨滴落了下来。

李达立刻命人撑开已经编织好的雨棚，所有的布匹没有丝毫的损坏。

而张康近日赶工生产了几倍的布匹，来不及全部收回，大多都遭到了雨水的浸泡，损失惨重。

人无千日好，花无百日红。谁都无法预料明天会发生什么样的事情。

越是安逸，越会有危机出现，防患未然才能立于不败之地。

《左传》有云：“居安思危，思则有备，有备无患。”

生活总是瞬息万变，人生难免风雨兼程，冥冥中也会出现很多猝不及防的事情。

懂得居安思危，才是大智。思危，才能长久的安定；有备，才能远离祸患。

思退，进退方自如

《道德经·第九章》中讲：“功遂身退，天之道也！”

老子告诉我们：若是一个人能在功成名就时，抽身退去，便顺应了天道。

做人要能够适时进退，进是一种勇气，退是一种智慧。

越王勾践在范蠡与文种的帮助下，灭掉吴国，重新称霸。

为庆功，勾践特设宴席犒劳众臣。

宴席上，众人杯觥交错，一片欢愉，只有勾践面露愁容，一人独饮。

范蠡看到此景，暗自感叹道：“越王只可与人共患难，难以与人同富贵，我若一直在此，恐有不测。”

宴席结束后，范蠡便带了一些散碎银两，乘船离去。

范蠡走时给好友文种写了一封信，说道：“飞鸟尽，良弓藏；敌国破，谋臣亡，越王气量狭小，我打算离开，你若留在此地，必定祸患不断，望你早做打算。”

文种不愿离开这奢华的生活，对范蠡的告诫视而不见。

果然，越王勾践担心文种等人的功名与地位会威胁到自己，便对他产生猜忌与不满。

最终，文种在勾践的威逼下自刎而死，临终时感慨道：“悔不该不信范蠡之言呐！”

一片繁华的背后，总会有意想不到的深渊。要知道：危险不可怕，可怕的是，危险已经逼近，却不自知。

古语云：“知进退存亡而不失其正者，其惟圣人乎！”

人生如棋，要懂得处其位，谋其事，知进退。

若是一味首当其冲，不懂得功成身退，便会招来祸端，甚至威胁生命。

因此，该退则退，才是最高明的人生智慧。

思变，趋时可无畏

《道德经·第二十二章》中讲：“曲则全，枉则直，洼则盈，敝则新，少则得，多则惑。”

委屈反而能保全，弯曲反而能伸直，低洼才够盈满，破旧才能翻新，少索取反而收获颇多，多索取反而会变得迷惑。

要知道：生活处处有死角，只有思变，人生才会有转机。

汉武帝乃一代明君，在位期间，赏罚分明。

他的奶娘含辛茹苦将他带大，二人感情深厚。

一次，奶娘犯下大错，本认为汉武帝会念旧情，饶恕与她。

怎料，汉武帝龙颜大怒，下令将其处死。

奶娘无奈，只好求助于东方朔。

东方朔向奶娘说道：“您万万不可向皇上求情，这事无法用言语解决。待到皇上要砍头时，定会命人将您拉下去，您不必说话，只要两步一回头的看着皇上即可，我自有办法保全您。”

待到行刑之日，奶娘按东方朔的叮嘱照做。

东方朔看到奶娘被拖走，便说道：“老太婆你看什么看？虽说你对皇上有养育之恩，但如今皇上已经长大，还需要你喂奶吃吗？”

原本在气头上的汉武帝听到东方朔的话之后，想起了自己幼时与奶娘的相处，顿时心生不忍，下令赦免了奶娘。

如果当时奶娘只是一味的求饶，东方朔帮她求情，不仅会惹得龙颜大怒，更会牵连到东方朔。

思变正是东方朔高明之处，“曲”中求全，迂回变通。

懂得思变，就是在接受变化，多一份主动思变，便少一份措手不及。

生活中，很多看似复杂的问题，只要懂得思变，就会峰回路转，化解危机。

世间万物都在不停地变化，拒绝墨守成规，学会思变，才能让自己从困境中脱离出来。

反之，则会给自己带来无尽的困扰与麻烦。

《易传》有云：“无思也，无为也。”

只有三思，才有所为。

人生在世，风雨无常，时有挫折，三思才能化险为夷，趋吉避凶。

深刻的思考，臆想的废话：1，厚重，为何属于那么小的岛，却不在那么大的陆呢。失于何时，可觅何处。或许因为，当真实都被深埋于地底，地上的人，只能瞧见漫天飞舞的、被吹起来的虚假。它们，哪里能有重量。2，你的世界，明明是世界拼图里的一片，却自以为是整个世界。你把自己这块投进世界拼图里，却未料这是设计草稿，每隔十几年图纸更新，你就被废弃了。作为个人，很多人就这样荒诞地度过了一生；作为公民，几代人就这样在国家度过了岁月。3，誉谤皆能毁人，毁的是同一类人。闻谤当自修，闻誉当自惧。人要始终清醒的，一是自我的价值，二是他人的用意。他人用意，善则思，恶则笑。孤境中，心如海阔，我若微尘。5，每个人被绑在身份的位子上，按身份被喂食，这是计划经济。每个人坐在权力的车子里，按权力去狩猎，这是权贵经济。权贵经济看似比计划经济多了些自由，但有着相同的本质。6，霾:浓雾之中，多有裸奔。或许，对某些人而言，黑夜可以治愈浓雾。因为黑暗中看不到是否有霾。7，历史，常如你未知往昔之新，亦常如你身处现实之旧。杜鲁门的原话并非其意，稍稍联想而已。9，垄断，是以规模产生优势。其反面，是以活力产生优势。垄断是否存立，需观其优势何在。如今：似巨石当道的市场垄断，占山为盗据路收钱是优势吗？似黑雾压城的文化垄断，空无一物空无一人是优势吗？10，没有一滴雨会认为自己造成了洪灾。多少人经年累月藏身于各种制度化的角色，其人性却在角色内化过程中被劫持⋯，哪有抽象的制度，甲乙丙丁戊，你就是制度舍此，制度只是张一捅就破的纸。11，民主国家重心在地，专制国家重心在天；前者像火车，后者像火箭。中国过去廿年稳定的唯一燃动力，是经济增长。当经济总量停滞、个人财富急剧滑坡后，火箭就将坠落。届时，舱内孤立恐惧，舱外是引爆物，临界点就是终点。除非先将火箭改成火车，权利归民，停车方安全。12，目前的事，在改良路径内，不存在一下子从根上解决的可行性。即使不太敏感的领域，也需利用好事件机会，集结好社会力量，去磨出来。磨，就是与利益对立、却休戚相关者的博弈。没有磨的态度与技巧，等于自弃改良。13，故乡即足下之地，神佛在我心之行。14，“妥协”不是“投降”，不是谁向谁附首低头，而是建立在相互尊重的基础之上，承认对方的要求、愿望和利益。但，妥协并不是无原则的和稀泥，不是私下里的分赃交易，不是机会主义的技术。妥协是一种阳光下的搏弈，可以避免大规模的疾风暴雨式的震荡。15，理论与思想的区别:思想要包容，理论论证必须片面，且排他。不包容，不是思想；不排他，不是理论。16，谋生，最好是能力擅长、物质丰盈、同时安全系数高。爱好，只求遣兴，使时光多点色彩，生命多点触角。追求，必须与名利得失一概无关，只循心之所往，何顾身之所在。谋生皆在常时，爱好不可占时，追求只待适时。谋生为本，爱好为补，追求为终。17，黄河入海，汹涌前行；一路，只见浊浪，不见清水，不见泥沙；只有当它进入大海复归平静后，才能泥沙沉底，水石分离。就个体而言，你要永远守住“自己是一滴水，而非一粒沙”；但前行时，你不必亦不能证明这点；你同样不能离开浊浪做一颗瞬间蒸发的水滴。18，清唱一生又何妨。19，惟楚有材；于斯为盛。 横批：岳麓书院大意：楚地有人才，且在此地会聚。 上联语出左传：惟楚有材，晋实用之。下联语出论语：才难，不其然乎，唐虞之际，于斯为盛。20，若其眷恋穷城，徘徊歧路，坐昧先几之兆，必贻后至之诛。请看今日之域中，竟是谁家之天下。21，柳传志:一位将中国式政治智慧娴熟运用于商场、同时从不悖离商业规则的企业家；也就是说，有红顶之才，行商人之事。适时卸任，可谓知进退。也概叹一下明天的马云和阿里二十周年。22，学问关门辩，常识开门说。否则人心常识乱，学派主义更乱。各种利益里伸出的手在人心常识和学派主义上乱摸。23，如果世间只允许有一种颜色，那么它不可能不是黑色。24，文化不需要改革，只需要放手。25，朝廷不变没关系，人心变了，一切都会变。李鸿章说永远让自己和好消息绑在一起。嗯，好多东西不是变了，是不在了。26，一方棋盘有限，黑白落子渐密，终究有棋子被吃掉。空间密度大，总增添伤亡，也就缺少了自我生长的福分。现实里的自由离不开空间选择与能力磨练。或在高密度里专业着精彩，或在低密度里业余着逍遥。27，个体传承的，并非身份财富，而是姓氏的血脉与荣光。群体传承的，并非权力利益，而是组织的使命与精神。 最后的话：轻轻地，飘落一根稻草……最后的。