གཉིས་པ་ངོ་བོ་ལ་དཔྱོད་པ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་མོའི་གཏན་ཚིགས་ནི། འོ་ན་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་སྟེ་བདེན་པར་རྟོག་སྙམ་ན།

（子）二：于体性分析，大缘起因
若思维：“世间若能证实相？”

རྨོངས་པས་བདེན་པར་གང་བྱས་འདི།།
སྒྱུ་མ་ལས་ནི་ཁྱད་ཅི་ཡོད།།
སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་དང༌།།
རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གང་སྤྲུལ་པ།།

愚痴执此为谛实，别与幻化有何异？
一切幻师所幻化，依诸因缘所幻化。

དེ་ནི་གང་ནས་འོངས་གྱུར་ཅིང༌།།
གང་དུ་འགྲོ་བའང་བརྟག་པར་གྱིས།།
གང་ཞིག་གང་ནི་ཉེ་བ་ཡིས།།
མཐོང་འགྱུར་དེ་མེད་ན་མིན་པ།།

观察彼从何处生，最终又去往何处？
果由因缘聚合故，无因缘则不见果。

བཅོས་བུ་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་པ།།
དེ་ལ་བདེན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡོད།།

等同所见之影像，其中有何谛实性？

རྨོངས་པ་སྟེའི་དབང་གིས་བདེན་པར་བརྟགས་ཤིང་ཁས་བླངས་པ་གང་བྱས་པ་འདི། སྒྱུ་མ་ལས་ཏེ་མིག་འཕྲུལ་མཁན་གྱིས་བྱས་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ནི་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གང་ཞིག་སྤྲུལ་པ། དེ་དག་ཐོག་མར་ནི་གང་ནས་འོངས་པར་གྱུར་ཅིང༌། མཐར་གང་དུ་འགྲོ་བའང་བརྟག་པར་གྱིས་ཤིག འབྲས་བུ་གང་ཞིག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་གང་ནི་ཉེ་བ་ཡིས། མཐོང་བ་སྟེ་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ་དེ་མེད་ན་དམིགས་པ་མིན་པ། གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་བཅོས་བུ་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་མཐོང་བའི་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་པ། དེ་ལ་བདེན་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། དེ་སྐད་དུ། གང་དག་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས། །དེ་མེད་པར་ནི་ཡོད་མིན་གང༌། །དེ་རྣམས་གཟུགས་བརྙན་དང་མཚུངས་པར། །གསལ་བར་ཅི་ཡི་ཕྱིར་མི་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །

由于愚痴无明执为谛实且承许的这些，与幻化师幻化之相等有何区别呢？幻化师所变的一切幻化，以及业因、烦恼所幻化之物，观察起初从何而来，最后去往何处？任何果均由因、缘聚合可缘，若无因、缘，则不可缘果。依他虚假等同所见圆镜中之影像般，其中有何谛实呢？如云：“从因生者众，无因则无有，彼同影像般，显明何不许？”

གསུམ་པ་འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག་ནི།

（子）三：于果上分析，破有无生因

དེ་ལྟར་ན་ཡང་རྒྱུ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེ་ན།

若谓：“若如是，亦有因。”

དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ལ།།
རྒྱུ་ཡིས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད།།
འོན་ཏེ་དེ་ནི་མེད་ན་ཡང༌།།
རྒྱུ་ཡིས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད།།

若时诸法自性有，何须复待因始生？
若时彼法自性无，彼复何须待因生？

…………(中略)…………

མེད་ཚེ་དངོས་ཡོད་སྲིད་མིན་ན།།
དངོས་པོ་ཡོད་པར་ནམ་ཞིག་འགྱུར།།
དངོས་པོ་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་པར།།
དངོས་མེད་དེ་ནི་འབྲལ་མི་འགྱུར།།

无时不应成实有，云何能生彼法故？
若时彼法未生起，则于无实未能离。

དངོས་མེད་དང་ནི་མ་བྲལ་ན།།
དངོས་པོ་ཡོད་པའི་སྐབས་མི་སྲིད།།
དངོས་པོའང་མེད་པར་འགྱུར་མིན་ཏེ།།
རང་བཞིན་གཉིས་སུ་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར།།

若时未离无实位，则不能成彼法有，
有实亦不能成无，彼自性应成二故。

དེ་ལྟར་འགག་པ་ཡོད་མིན་ཞིང༌།།
དངོས་པོའང་ཡོད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར།།
འགྲོ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི།།
རྟག་ཏུ་མ་སྐྱེས་མ་འགག་ཉིད།།

如无生理亦无灭，彼法亦非实有故，
是故此一切众生，恒时无生亦无灭。

འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ།།
རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཆུ་ཤིང་འདྲ།།
མྱ་ངན་འདས་དང་མ་འདས་པའང༌།།
དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཁྱད་པར་མེད།།

众生犹如梦幻境，若加观察如芭蕉，
若涅盘若不涅盘，于此性中无差别。

…………(中略)…………

ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོའང་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །

如同无实不会变为实物般，实物亦不会成为无物。某时，若有实之物成为无实物之自性，彼时于一物之上应成立二自性故。

དེ་ལྟར་འགག་པ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང༌། དངོས་པོའང་ཡོད་པ་མིན་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། དུས་རྟག་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགག་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཆུ་ཤིང་དང་འདྲ་བར་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མ་འདས་པའང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །

如无生理亦无灭，彼法亦非实有故。是故此一切众生，恒时无生亦无灭。五趣轮回如梦般流转，若对其进行审查，犹如芭蕉般，无有坚实。一切法不生、不灭，故涅槃亦或不涅槃，其真实性无有差别。

摘录自：གཞན་ཕན་སྣང་བ། 贤遍囊瓦 - བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།《入菩萨行论》第九品智慧（初稿待润）

优陀羡王缘
　　昔优陀羡王。住卢留城。聪明解达。有大智能。其一夫人。名曰有相。姿容奇特。兼有德行。王甚爱敬。情最宠厚。时彼国法。诸为王者。不自弹琴。尔时夫人。恃已爱宠。而白王言。愿为弹琴。我为王舞。王不免意。取琴而弹。夫人即举手而舞。王素善相。见夫人舞。睹其死相。寻即舍琴。惨然长叹。夫人即白王言。如我今者。受王恩宠。敢于曲室。求王弹琴。我自起舞。用共为乐。有何不适。放琴而叹。愿王莫隐。而见告语。时王答言。我之长叹。非尔妇人之所可闻。夫人白言。我今奉王。至诚无二。若有不理。宜应告敕。殷勤不已。王以实答。我之于尔。岂容有异。尔向起舞。死相外现。计其余命。不过七日。由是之故。舍琴而叹。夫人闻已。甚怀忧惧。即白王言如王所说。命不云远。我闻石室比丘尼说。若能信心出家一日必得生天。由是之故。我欲出家。愿王听许。得及道次。时王情重恩爱不息。语夫人言至六日头。乃当听尔出家入道。不相免意。遂至六日。王语夫人。尔有善心。求欲出家。若得生天。必来见我。我乃听尔得使出家。作是誓已。夫人许可。便得出家。受八戒斋。即于其日。多饮石蜜浆。腹中绞结至七日晨。即便命终。乘是善缘。得生天上。即生三念。一念忆本为是何身。二念本缘修何功德。三念现今定是天身。作是念已。具知本缘并与王誓。以先誓故。来诣王所。尔时光明遍满王宫。时王问言。今此光瑞。为是谁耶。愿见告示。时天答言。我是王妇有相夫人。王闻是语。愿来就坐。天答之言。如我今者。观王臭秽。不可亲近。我以先誓。故来见王。王闻是已。心即开悟。而作是言。今彼天者。本是我妇。由有善心。求索入道。出家一日。寻即命终。由是功德。而得生天。神志高远。而见鄙贱。我今何故。而不出家。我曾闻说天一爪甲。直阎浮提。况我一国。何足贪惜。作是语已。立子王军。用嗣王位。出家学道。得阿罗汉。

尔时王军王。统临国已。信用谗佞。不恤国事。优陀羡王。愍念其子并及国人。欲来教化劝令修善。时王军王。闻父将至。踊悦无量。欲敕一切于路往迎。时诸佞臣。畏惧被遣即白王言。如王今者。首戴天冠。坐师子座。师子之座。法无再坐。若迎父王。还复王位。必杀于王。王若立者。须害父王。时王军王。心怀忧愕。疑惑转生。劝谏不已。遂作恶意。募栴陀罗。往杀其父。时栴陀罗。既受募已。到父王所。头面顶礼。而白之言。我之昔来。亦受恩遇于父王所。实无逆心。而今被遣来杀父王。若不加害。必受诛罚。父王答言。我今来者。欲化尔王。岂可爱身使尔被诛。便引项令长十余丈。语栴陀罗。随尔斫截。时栴陀罗。极力斫之。刀不能伤。父王愍故。而借神力。语栴陀罗。尔今为我往语尔王。尔今杀父。复害罗汉。作二逆罪。好加忏悔。可得轻罪。时栴陀罗。既受敕已。举刀复斫。斩父王首。赍向其国。

时王军王。见父头已。颜色不变。知父得道。不贪王位。悔情既生。心怀懊恼。啼哭闷绝。良久乃苏。问栴陀罗父王所说。时栴陀罗。以父王敕。而白于王。尔既杀父。复害罗汉。作是二逆。须好忏悔。闻是语已。倍增断绝。而作是言。今我父王。得罗汉道。有何贪国。而使我杀父。时彼佞臣。惧王加害。而白王言。世界之中。何有罗汉。王信空语。用自苦恼。时王答言。今我父头。死来多日。颜色不变。自非得道。何由有是。又我父时。大臣婆咥师。优波咥师。普皆出家。得罗汉道。种种神变。我等所见。于此涅盘。收骨造塔如今现在。云何道无。佞臣答言。世幻咒术。及以药力。亦能神变。彼二臣者。非是罗汉比。更数日。示王证验。作是语已。便于塔所。造作二孔各置一猫。于塔养食。唤言咥师出。猫出食肉。语令还去。还入于孔。如是教之。猫便调伏。而白王言。今王欲见咥师等耶。愿往共看。王即命驾。往至塔所。时彼佞人。便唤咥师出来。猫即出孔。语令还去。猫便入孔。王既见已。迷心遂盛。任意所作。不信罪福。

时王出军。游戏回还。于其路次。而见尊者迦栴延。端坐静处。坐禅入定。时王见之。便生恶心。手自把土。用坌尊者。语左右言。尔等为我各各以土坌迦栴延。于时土聚。遂没尊者。有一大臣。信心三宝。于后而至。闻见斯事。极大懊恼。即为尊者。除去其土。复语诸人。有念我者。而除此土。尔时尊者。坐琉璃宝窟。神仪鲜泽。无污坌色。大臣欢喜。头面礼足。白尊者言。今王无道。作是恶逆。善恶必报。何得无患。尊者答言。却后七日。天当雨土满其城内。积为土山。王及人民。尽皆覆灭。大臣闻已。心怀忧恼。即以白王。又自设计。造作地道。出向城外。七日既满。天雨香华珍宝衣服。于其城内无不欢喜。佞臣白王。而今此瑞。皆由王德。无智之人。反生诽谤。云当雨土。而获珍宝。如此诳惑。前后非一。恶缘之后。闻有善瑞。皆来云集。时城四门。冥缘力故。尽下铁关。逃隐无地。天便雨土。满城山积。而彼大臣。共有心者。地道而出。向尊者所。而白之言。感惟此城。一日覆没。雨土成山。君民并命。先有何缘。同受此害。尔时尊者。语大臣言。谛听谛听当为尔说。乃往过去若干劫。时于其国内。有长者女。住于楼上。清朝洒扫。除弃扫粪置比丘头。不知忏悔。会得好夫。尔时诸女。而问女言。尔作何缘。得此良匹。时女答言。更无异事。由我扫楼。坌比丘头。由是之故。值遇好壻。诸女闻已谓如其言竞共聚土。用坌比丘。由是业缘。普受斯报。

作是语已。共功德天。向花氏城。自昔以来。卢留城而与彼城。迭互盛衰。此国既灭。彼城复盛。由是之故。而尊者等。向花氏城。好音声长者于其界首。供养尊者。尔时长者。素自殷富。尊者到家。财宝丰溢。殊胜于前。既至城已。尊者迦栴延。而白佛言。好音声长者。有何因缘。有好音声。巨富无量。财宝盈溢。佛言。乃往过去。有一长者。日日遣人。请五百辟支佛。就家设食。而彼使人。常将狗往。会有事缘不得往请。狗依时节。独诣僧坊。向僧而吠。时辟支佛等。而作是言。俗内多事。脱能过忘。向狗来吠。以唤我等。即便相将。诣长者家。尔时长者。甚大欢喜。如法供养。尔时长者。我身是也。尔时使人。阿那律是。尔时狗者。好音长者是。由是之故。世世好声。而多财宝。是故智者。应于福田所勤力供养。《杂宝藏经》

真正开悟成佛的人，往往有这些显著特征，看看你有吗？

随着佛学在全世界的推广，如今学佛的人可以说是越来越多，学佛的人越多，产生的问题也就越多。

尤其在如今信奉科学的年代，学佛之人最疑惑的就是佛和菩萨真的存在吗？存在的话又身处何方呢？

佛语有云：“心中有佛，所见皆佛。”佛以各种方式显现在众生面前，所谓的见到，并非是表象上的见到，而是真切地感受到开悟的过程。

开悟见性，明白了佛所说的经义真实不虚，自然就能见到佛了。

修佛修的是心，是指心灵的开悟，但是对于开悟许多人并不了解，毕竟学佛之人无数，开悟的能有几个？

修心如何才算是开悟？很多人在修行的过程中会陷入迷茫，就像船在狂风暴雨中没有方向一样，永远也驶不到终点。

佛经上说“先以欲勾牵,后令入佛慧。”修行是一个向佛的智慧慢慢靠近的过程，最终达到透彻万物的智慧，从而开悟。

因此开悟往简单了说，就是打开智慧之门，悟出人生的道理。真正开悟成佛的人，往往有这些显著特征，看看你有吗。

01
常做减法，生活简单

俗话说：“世上本无事，庸人自扰之。”

一个人生活中之所以烦恼不断，灾祸频繁，不能开悟，最主要的原因就是他心中的事情太多，每天都为了各种各样的事情操心劳累。

这样的人执着于过去，担忧于未来，又放不下现在，大大小小的事情充斥了他的脑海，每天不得安宁。

正如《金刚经》所说：“过去心不可得，现在心不可得，未来心不可得。”

这句话告诉我们，过去、未来、现在都是处于不断地变化的，世事如白云苍狗，指不定又会变化成了什么样子，不可捉摸，担忧除了让自己徒伤心神，并没有任何意义。

因此，真正开悟的人，懂得给自己的生活做减法，不担忧未来，不执着过去，也不会纠结现在，使生活变得简单。

无论做任何事情，都全身心的投入其中，不想七想八，也不会难舍难得，而是让自己的身心都能自由自在，不去操心任何无关的杂事。

因为他们懂得，大道至简，操心太多并没用。佛教三法印之一曰：“诸行无常。”世间万物都是处于“变灭”之中，现在想的，将来不一定发生，一定会发生的，怎么想也逃不过。

不如放下心中的烦恼，努力把该做的事情做好，只要自己尽力了，不留遗憾，无论结果如何，都是能接受的。

每个人都有烦恼，但有些所谓的烦恼，应该适当减掉。若发现自己能够放下心事，做到“宠辱不惊，看庭前花开花谢，去留无意，望天上云卷云舒”这种境界，离开悟也就不远了。

02
心无挂碍，活在当下

《心经》曰：“心如挂碍，无挂碍故，无有恐怖，远离颠倒梦想，究竟涅槃。”

这句话告诉我们，只要心中不被物欲所牵绊，就不会产生恐惧和妄想，从而达到开悟的境界。为何只要心无挂碍就能开悟？

就好比《华严经》曰：“一切众生皆有如来智慧德相，只因妄想执着，不能证得。”人生下来就有佛的智慧和德相的，只是因为有了妄想执着，所以不能开悟。

而一个人若是心中不被欲望牵引，就不会产生妄想执念，这些东西一消失，自己瞬间就能回归佛的智慧，立地成佛。

《楞严经》说：“狂心顿歇，歇即菩提”也是这个道理，狂心就是心中的欲望执念，放下了，就是菩提，就是佛。

心无挂碍的人，不会产生诸多妄想，懂得活在当下，顺其自然。有人或许会问，《金刚经》不是说现在不可得吗，如何活在放下？

这句话中的当下，指的是执念，对于现在种种不舍得。而活在当下，是明白诸法皆是虚妄，从而对一切都不再有执念，懂得随缘不变，不变随缘。

人间的拥有，都是当下拥有，无论财物，名利是明月，清风还是其他万物。有人会因为前两者的得失而起心动念，却不会有人因为后二者的得失心起波澜，这正是受执念影响的缘故。

当一个人能够心无挂碍，活在当下，属于自己的，懂得珍惜，要离开的，也不强求，对于得失宠辱不惊，就说明他已经觉悟了。

03
不求神通，反求诸己

《金刚经》上说：“若以色见我，以音声求我，是人行邪道，不能见如来。”这句话告诉我们，想要通过求神拜佛达到觉悟，是入了邪道。

因为佛不是万能的神，佛是觉悟的人，佛法不是教众生谁许愿，佛就能实现谁的愿望，佛法是在劝导众生：“命由己造。”

每个人的命运都把握在自己手中，佛通过传法，使众生都拥有了改变自己命运的机会，但是“太阳”再暖，终究也是要自己去晒，别人替不来。佛法再玄妙，自己不修，也难以觉悟。

因此，《六祖坛经》上说“佛向性中作，莫向身外求。”修佛修的是心，修的是智慧，任何事情都是需要自己努力才能达到，这是万物身上客观存在的规律。

有因才有果，不可能不栽种就能收获果实。佛也要遵守因果之道，佛也不能改变因果的规律。

由此可知，靠运气，靠拜佛，终究一事无成。开悟的人都是不求神通，反求诸己。

当一个人开始勤加修行，修心修慧，懂得凡事要靠自己，而不是求外界时，就说明他已经达到了觉悟的境界。

菩提本无树，明镜亦非台，本来无一物，何处惹尘埃？人本是智慧德相具足的，因为操心太多，执念太多，所以才不能觉悟。

当一个人能让生活变得简单，做到心无挂碍，反求诸己时，就说明他身心的“尘埃”已经全都拂去，回归了菩提明镜。心无一物，就是大智慧，就是觉悟。