#一本好书# 《人生很短，做一个有趣的人》这本书是备受推崇的“生活家”汪曾祺散文精选集。选取了其最为经典的70余篇散文代表作，汪先生的文字隐约如有魔性，因此容易让人着迷。他的文章，是一个有情人生活的有情世界。倘若你爱着生活，你一定能从他的文字里产生思想的共鸣，倘若你正在寻找生活的意义，那你一定不要错过他文字的指引，带你看这人间烟火。

［什么是菩提］？
菩提，梵语，此云“觉”、“智”、“道”。广义而言，即三乘圣人能断除烦恼成就涅槃之无漏智慧，名为“菩提”，亦名“智德”。

菩提，简单地说就是一种无漏的智慧。为什么智慧加了无漏呢？因为它不是世间的智慧，它是一种清净的智慧。这种智慧有什么好处呢？它能够断除烦恼，成就涅槃，所以叫作菩提，或者叫智德。

无漏的智慧，我们简单分成两段：一个是实智；一个是权智。我们先看实智。

一、实智，亦名“如理智”、“根本智”。谓以“空观”之无分别智，破除烦恼，亲证二空平等之真如理，名“实智”。

我们开始回光返照，从它的次第，先成就如理智，就是根本智。我们在观察内心的时候，先观内心的本体，这个很重要。你要先观本体再观作用，这样才可以。因为你没有观本体，你的心就没办法安住；而且你不观本体，你不能够去抗拒烦恼给你的冲击跟压力。所以，在修行当中，所有的修行先求安住。

那么要怎么安住呢？就是照见五蕴皆空。用空观的智慧去照我们心性的本来面目。这空观的智慧简单地讲就是离相，先把这个相状全部扫掉，把内心当中、在无量生命的经验中累积的我相、人相全部扫掉。所以空观的智慧是照了心性的本体，证得二空平等之真如理，这是一种离相的智慧。这是第一个，实智。

我们再看第二个，权智。

二、权智，亦名“如量智”、“后得智”。由前实智所生，谓能分别诸法事理，善能观察众生差别根机，以诸言辞、譬喻等善巧，化度有情，使令亦得悟入真如实相之理，名“权智”。

权智就是观察心性的作用。这个假观——就是叫权智——假观的智慧，他是观察两部分：第一个，分别诸法的事理。就是观察法门的差别，就是我们前面讲的三皈、五戒、四谛、十二因缘、六度，你要先知道每一个法门它有什么样的特色。

佛陀在建构一个成佛之道的时候，他的每一个法门有它的特色，有它所对应的、所对治的一个障碍，你要把这个法门先通达。就好像你要把每一个药的药性先弄清楚，这是假观第一个，通达诸法的差别事相。

第二个，通达众生差别的根机。有些人要用加重调伏的力量来调伏他，因为他感情重，你必须用苦谛，下苦谛的重药让他觉悟；有些人他需要鼓励，他不适合苦谛，你必须用诸佛的功德庄严来引导他，来鼓励他。所以你必须要知道众生的差别根机。

这个假观一方面观察法门的差别，另一方面观察众生根机的差别，你才能够成就自调跟调他。#大乘佛教[超话]#

གཉིས་པ་ནི། （子）二：成立对治道空性

ད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ།

宣说大乘空性之增上力故

རྨོངས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཅན་དོན་དུ།།
ཆགས་དང་འཇིགས་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ།།
འཁོར་བར་གནས་པ་འགྲུབ་གྱུར་པ།།
འདི་ནི་སྟོང་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན།།

为度愚痴痛苦众，解脱贪着怖畏边，
自能安住轮回中，此即修行空性果。

དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ལ།།
སུན་འབྱིན་པ་ནི་འཐད་མ་ཡིན།།
དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར།།
སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ།།

如是空性之品类，不应对其行破斥，
是故无有怀疑故，理应修行空性义。

ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡི།།
མུན་པའི་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད།།
མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་འདོད་པས།།
དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒོམ་མི་བྱེད།།

烦恼所知之二障，其暗对治即空性，
欲速证得一切智，云何于此不修行？

དངོས་གང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་པ།།
དེ་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེ་འགྱུར་ན།།
སྟོང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བྱེད་པ།།
དེ་ལ་འཇིགས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ།།

实执能令痛苦生，对此将生诸怖畏，
空性能息诸痛苦，云何于彼生怖畏？

གལ་ཏེ་བདག་འགའ་ཡོད་ན་ནི།།
ཅི་ཡང་རུང་ལ་འཇིགས་འགྱུར་ན།།
བདག་ཉིད་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་པས།།
འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་སུ་ཞིག་ཡིན།།

若有少分自性我，任一之境生怖畏，
我性丝毫亦不存，何人能生怖畏心？

ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྨོངས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཅན་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ། ཆགས་པའི་མཐའ་དང་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་མཐའ་གཉིས་ལས་གྲོལ་བའི་སྙིང་རྗེའི་གཞན་དབང་གིས། འཁོར་བར་གནས་པ་འགྲུབ་པར་གྱུར་པ། འདི་ནི་མཐའ་བཞིའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །

为了被愚痴颠倒所缚之轮回痛苦有情，菩萨以解脱贪执与畏惧二边之大悲增上力故，住于轮回，远离四边戏论，这是修行空性的结果。

དེ་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམས་བྱས་ན། །བློ་ནི་གཞན་དོན་ལ་དགའ་བར། །འགྱུར་བ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་དང༌། ཡང་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས། གདོད་ནས་སྐྱེ་མེད་རང་བཞིན་འདི། །བློ་ཡིས་གཏིང་ནས་རྟོགས་གྱུར་ན། །འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིངས་པ་ལ། །སྙིང་རྗེ་ངང་གིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ། སུན་འབྱིན་པ་ནི་འཐད་པ་མ་ཡིན་པས། དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མི་དམིགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །

《菩萨释》中亦云：“如是瑜伽者，修行空性义，心乐于利他，此定无疑惑。”，龙树菩萨亦云：“无始无生此自性，若从心底得证悟，拔除轮回之淤泥，能生大悲之自性。”，如是不应破坏空性品，应毋庸置疑地修行不缘一切法自性之空性。

ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་འཁོར་གསུམ་དུ་དམིགས་པའི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡི། མུན་པའི་གཉེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། མྱུར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འདོད་པས། སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པར་མི་བྱེད། དེ་ཡང་འཁོར་གསུམ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པ་དང་དེ་ལ་གཉིས་སུ་ཞེན་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྔ་མ་ཉོན་སྒྲིབ་དང་ཕྱི་མ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རིགས་པའི་ཚད་དུ་བྱེད་པ་ནི་ལུགས་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་ནོ། །

复为了宣讲空性殊胜故，能对治贪欲等烦恼及三轮中所知障黑暗，其对治法即是空性，欲速疾获得一切智，为何不修行空性呢？复次，以贪执三轮为谛实及执二者之差别作前烦恼障及后所知障之理量，是此理之特点。

སྐྲག་པས་སྟོང་པ་ཉིད་སྤོང་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ། དེ་ལ་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། སྟོང་པ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ། དེ་ལ་འཇིགས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། འཇིགས་པའི་གནས་ཅི་ཡང་རུང་བ་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་ན། བདག་ཉིད་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་པས། འཇིགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་སུ་ཞིག་ཡིན། །

以恐惧故，断除空性亦是不合理的，实执之物能生痛苦，若对其产生恐惧，则空性能息一切痛苦，为何要对其产生怖畏呢？空性是一切功德之来缘，故理应对其产生欢喜。倘若所谓的“我”有少许存在，那么对于任何怖畏之处理应怖畏，倘若“我”丝毫不存在，那么谁生起畏惧呢？

摘录自：གཞན་ཕན་སྣང་བ། 贤遍囊瓦 - བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། །།《入菩萨行论》第九品智慧（初稿待润）